Regeerakkoord een nieuw cultuurbeleid?

In het tempo van de snelle jongens – meisjes waren er niet bij – is er een regeerakkoord in elkaar gezet. Scherpe keuzes zijn  gemaakt en over bijna alle onderwerpen hebben de onderhandelaars zich uitgesproken in een drang om volledig te zijn. Het lijkt er sterk op dat partijprogramma’s naast elkaar zijn gelegd en naast majeure kwesties paragrafen zijn uitgeruild.

Een zo’n paragraaf in het nieuwe regeerakkoord gaat over cultuur. Ja cultuur staat erin en in positieve bewoordingen. “Kunst en cultuur zijn van grote waarde voor de samenleving”. Concreet punten zijn: de cultuurkaart CJP voor jongeren blijft behouden, de BTW verhoging voor podium- en beeldende kunsten gaat definitief niet door. Andere punten die aangestipt worden zijn werken aan culturele diversiteit en cultuureducatie in het basis- en voortgezet onderwijs. De PvdA zou deze paragraaf hebben binnengehaald en deze beleidspunten lijken erg op wat ingezet werd door de PvdA-bewindsman Plasterk, voorheen minister van OCW, nu gepromoveerd tot minister van Binnenlandse Zaken. Er is schijnbaar sprake van continuïteit in beleid. Maar de grote aardverschuiving die voormalig staatssecretaris Zijlstra teweeg heeft gebracht trilt nog na. Juist in 2013 zullen de effecten van zijn beleid zichtbaar worden. Musea sluiten de deuren, gezelschappen heffen zich op, festivals stoppen. De grote ingreep van het vorige kabinet is, ondanks verkiezingsbeloften, niet gerepareerd: er is geen nieuw geld voor cultuur. Op die blaren mag de nieuwe bewindspersoon van OCW, Jet Bussemaker, gaan zitten. Dat in de wetenschap dat ze de komende drie jaar weinig veranderingen in beleid kan doorvoeren. Immers er is een cultuurnota Zijlstra, ‘Meer dan kwaliteit’, die loopt tot 2016. Volgens de systematiek kan er pas in 2016 een nieuwe nota verschijnen. De PvdA mag dan wel dit punt gewonnen hebben, materieel wordt het beleid van Zijlstra uitgevoerd. Dat zal Zijlstra in zijn nieuwe rol als fractievoorzitter van de VVD in de Tweede Kamer in de gaten houden. Gelukkig was het verhaal van Zijlstra vooral een verhaal dat ging over centen. Een uitgesproken visie anders dan minder subsidie was moeilijk te ontdekken. Daar ligt de kans voor Bussemaker om te scoren: visie ontwikkelen op hedendaags cultuurbeleid, hopelijk met kunstenmakers en kunstenafnemers. Daar heeft ze nu ook ruim de tijd voor.

Ad de Wolf, november 2012